De laatste levensdraad

Sinds 1991 is het in Nederland mogelijk zonder kist begraven te worden. Je kunt er voor kiezen te worden ingewikkeld in doeken of natuurlijke lijkwaden. Mies Bouwmeester was een van de pioniers in het maken van levensdoeken, zoals zij ze zelf noemt.
Mies: "De lijkwade is niet uitsluitend bedoeld voor de levensfase waarin iemand de dood voelt naderen. Mensen in de bloei van hun leven kiezen steeds vaker voor een lijkwade. Ik noem de lijkwade graag een levensdoek. Deze kan gebruikt worden op bed, op de bank of bij het kamperen. Het is een doek om in te leven. Ieder familielid of vriend(in) raakt zo vertrouwd met de wade.”

Ik zie de familie van Mies nog voor me terwijl ze hun (schoon)moeder en oma in haar levensdoek wikkelen. Op de dag van de crematie, voorafgaand aan het meer publiekelijke deel in de aula van het crematorium, werd er bij haar thuis een ceremonie gehouden in familiare kring. Wijlen Pater van Kilsdonk (een bekende Amsterdamse pater behorende bij de Dominicus kerk aan de Spuistraat te Amsterdam) was uitgenodigd de ceremonie te leiden. Hij heeft haar gezegend op zijn eigen, breekbare manier. Hij deed de dingen met een zekere pathos.

Het inwikkelen vormde een mooi ritueel. Voordat de wade werd dichtgenaaid richtte iedereen eerst woorden tot hun moeder en oma. Een rondje van persoonlijk afscheid. In tranen zeiden sommigen dingen die ze daarvoor nog nooit uitgesproken hadden.

Na de woorden werd met de laatste levensdraad , die Mies los bij de wade levert, de prachtige geweven wade dichtgenaaid. Ter hoogte van het hart werden de eerste steken gezet, iedereen nam de naald ter hand. Elke steek werd met aandacht gedaan. Iedereen werd zo extra met haar verbonden.

Mies Bouwmeester: “Ik beschouw het geboren worden en het sterven als twee duidelijke markeringspunten in een doorgaande cyclus.”